منوچهر طیاب، کارگردان مستند «دروازه ملکوت»، درگذشت | انگار این تلخی را پایانی نیست

شهرآرانیوز - خردادماه امسال بود که مرکز گسترش سینمای تجربی با ارسال خبری به رسانه‌ها اعلام کرد منوچهر طیاب از دی‌ماه ۹۸ و پس از چک‌آپ در بیمارستانی در شهر وین، متوجه بیماری سخت خود شده و مراحل درمان را از همان زمان آغاز کرده بود که پس از گذشت حدود ۶ ماه، حال عمومی وی بهتر و از بیمارستان مرخص شد. اما صبح امروز (۴ شهریور) در پی عوارض همین بیماری این استاد پیشکسوت سینمای مستند دار فانی را وداع گفت.

منوچهر طیاب متولد سال ۱۳۱۶ در تهران، دانش‌آموخته رشته معماری در دانشگاه فنی وین و فارغ‌التحصیل کارگردانی سینما و تلویزیون از دانشکده سینمایی آکادمی دولتی موسیقی و هنرهای نمایشی اتریش است. او از سال ۱۳۴۲ با ساخت فیلم «سفال» به حرفه مستندسازی روی آورد و در ۵۷ سال اخیر، نزدیک به ۱۰۰ فیلم در زمینه میراث فرهنگی و تاریخی را کارگردانی کرده است.

طیاب از جمله مستندسازانی بود که نخستین سنگ‌بنای سینمای ایران را با تأسیس تلویزیون ملی ایران در سال ۱۳۴۶ نهادند. به کوشش او و فریدون رهنما، فرخ غفاری، محمدرضا اصلانی، هژیر داریوش و پرویز کیمیاوی مهمترین آثار مستند سینمای ایران خلق شد.

منوچهر طیاب، مستند «دروازه ملکوت» را با نگاهی به روی کار آمدن مامون، ورود علی ابن موسی الرضا (ع) به طوس، مسموم کردن امام رضا (ع)، به خاکسپاری امام هشتم، اولین بارگاهی که ساخته شده، مسجد گوهرشاد، بازسازی‌های حرم مطهر، مراسم نقاره‌زنی و توضیحاتی درباره صحن‌های حرم مطهر و سقاخانه‌ها ساخته بود.

این مستند ۶۰ دقیقه‌ای که از تولیدات آستان قدس رضوی است پیش از این از شبکه اول سیما پخش شده است.

سال گذشته و در جریان برگزاری سیزدهمین دوره جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت»، ضمن نکوداشت منوچهر طیاب و نمایش آثار منتخب وی از این پیشکسوت سینمای مستند با اهدای نشان فیروزه قدردانی شده بود.

خسرو سینایی، دیگر مستندساز کشورمان، که ماه پیش از دنیا رفت در این مراسم با اشاره به سابقه دوستی ۶۰ ساله‌اش با طیاب درباره او گفته بود:

 طیاب سابقه سینمایی‌اش بسیار بیشتر از من بود و ۵۰ سال طول کشید تا من خودم را قانع کردم سینما جز یک ابزار نیست و این ابزار را هر کسی با ذهنیت خود از آن بهره می گیرد. کسی دوست دارد آرتیست شود، کسی دوست دارد جنجال به راه بیندازد و کسی هم دوست دارد آن را در خدمت ارتقای فرهنگ جامعه به خدمت بگیرد، طیاب اینگونه بود. اگر به کارنامه سینمایی طیاب نگاه کنید، همه آثارش درباره ایران است، او سعی کرد ریزه فرهنگ‌های گمشده ایران را نجات دهد.»

فیلم «سفر در امتداد سرزمین کهن» مستندی است به کارگردانی کاوه بهرامی مقدم و تهیه‌کنندگی رضا میرکریمی که درباره منوچهر طیاب ساخته شده‌است.

انجمن صنفی کارگردانان سینمای مستند در خبری ضمن اعلام درگذشت این هنرمند نوشت:

«انگار این تلخی را پایانی نیست....

استاد منوچهر طیاب از میان ما رفت.

انجمن صنفی کارگردانان سینمای مستند، درگذشت یکی از برجسته‌ترین کارگردانان سینمای ایران را به خانوادهٔ سینمای مستند و بستگان ایشان تسلیت می‌گوید.»

 

 

یادش گرامی و هنرش جاودان.